30 juni 2023
officiële release 126
3cd
disc 1
1. Funky Nothingness
2. Tommy/Vincent Duo I
3. Love Will Make Your Mind Go Wild
4. I'm a Rollin' Stone
5. Chunga's Revenge (basement version)
6. Basement Jam
7. Work With Me Annie/Annie Had a Baby
8. Tommy/Vincent Duo II
9. Sharleena (1970 Record Plant mix)
10. Khaki Sack
11. Twinkle Tits
disc 2
1. Chunga's Revenge (take 5)
2. Love Will Make Your Mind Go Wild (take 4)
3. Transylvania Boogie (unedited master)
4. Sharleena (Unedited Master)
5. Work With Me Annie/Annie Had a Baby (alternate edit)
6. Twinkle Tits (take 1, false start)
7. Twinkle Tits (take 2)
disc 3
1. The Clap (unedited master - pt. I)
2. The Clap (unedited master - pt. II)
3. Tommy/Vincent Duo
4. Chunga's Revenge (take 8)
5. Halos and Arrows
6. Moldred (take 8)
7. Fast Funky Nothingness
------------------------------------------------------------
Frank
Zappa: guitars, percussion
Ian Underwood: keyboards, winds, guitar
Don 'Sugarcane'
Harris: violin
Max Bennett: bass
Aynsley Dunbar: drums
met:
Roy Estrada: bass (cd1, 1/cd 3, 7)
Motorhead Sherwood: rhythm guitar (cd 1,
1/cd 3, 7)
|
Van de aangekondigde ‘opvolger’ van Hot Rats
werd ik heel blij, dat is tenminste echte muziek en geen
voorgeprogrammeerd bendewerk zoals later in Zappa’s werk. De
titel vond en vind ik vreemd, een beetje nietszeggend ook en
in mijn bescheiden optiek niet passend bij het gebodene, wat
niet niets is namelijk. En de funk... was er pas met George
Duke toch? Niet zeuren, het ding is er.
De glamrockhoes is prachtig, maar onpraktisch, de cd’s
kunnen er bijna niet uit, elke keer een heel gedoe en vette
vingers erop. Maar de kleuring en foto’s zijn mooi. Gelukkig
was de van andere hoezen bekende John Williams in de studio
en zijn opnames gemaakt. Op het wereldwijdeweb legt Joe
Travers uit dat dat bijna nooit het geval was, maar hier
toevallig wel. Gelukkig voor ons.
Diezelfde Travers legt ook uit dat we hier te maken hebben
met de opvolger van Hot Rats, maar dat is meer fantasie dan
realiteit. Feitelijk is het de zoon van Chunga, aangevuld
met wat restmateriaal van Uncle Meat. Forget Hot Rats. Wat
elke keer meer duidelijk is/wordt bij heer Zappa is dat we
niet horen wat we horen en niet weten wat we weten. In die
zin is Zappa een heuse navolger van de Belgische
surrealistische schilder René Magritte wiens afbeelding van
een pijp met onderschrift “ceci n'est pas une pipe” het
verstand prikkelde. Nee, dit is geen pijp, maar een
afbeelding van een pijp. Bijna filosofisch. Voor Zappa geldt
hetzelfde: “ceci n’est pas chunga’s revenge”, het is een
verbeelding ervan. Wat wij al sinds 1970 voor zoete koek
slikte blijkt slechts een uittreksel uit het geheel.
‘Sharleena’ is anders, ‘The Clap’ is anders en ‘Transylvania
Boogie’ is anders, allemaal langer en ooit anders benoemd.
Wat is in een naam tenslotte. ‘Transylvania Boogie’ was
eerst ‘Chunga’s Revenge’, en die heette eerst ‘The Clap’.
Nee, ‘The Clap’ was dan weer niet eerst ‘Transylvania
Boogie’. Ergens moet het onlogisch zijn immers.
We beginnen met een bluesy niemendalletje met akoestische
gitaar – dat dan weer wel - ten tijde van Uncle Meat. In een
blinddoektest hadden we dit liedje zo bij iemand anders
ondergebracht. Willie Dixon misschien wel. Wisten jullie dat
Motorhead ook gitaar speelde? Misschien hebben we hem al die
tijd wat onderbelicht gehad. De opmaat naar de verderop
lange ‘Tommy/Vincent Duo’ geeft aan wat we in het hoofdmenu
mogen verwachten: drums & bass & guitar. Tommy en
Vincent zijn natuurlijk Aynsley Dunbar en Frank Zappa, de
namen zijn hun beider tweede naam. Leuk is dat we Zappa op
bas horen, dat deed hij vaker, maar hier meer hoorbaar.
Je komt ze weinig tegen op Zappa’s eigen, oude albums, maar
wel veel op allerlei bootlegs: nummers van anderen. ‘Love
Will Make Your Mind Go Wild’ wordt prachtig uitgevoerd.
Mooie unisone sax-viool-partij. Zappa had het op een Lost
Episodes Vol. 3 willen zetten. Dat had allebei gemogen,
gelukkig hier alsnog. ‘I’m a Rollling Stone’ is opnieuw van
de blues. Door de baspartij voel je de stinkvoeten al
aankomen. Prachtige uitvoering, mooie, lange gitaarsolo en
let ook eens op de orgelpartij van de alom aanwezige Ian
Underwood. Don ‘Sugarcane’ Harris leeft zich een beetje uit
in de stijl van ‘Directly From My Heart To You’ en ‘Little
House I Used to Live In’. Niets mis mee dus.
“Chunga’s Basement’ kent iedereen natuurlijk al van
QuAUDIOPHILIAc (2004). Die kunnen we zelden/nooit draaien
dus is welkom hier. De ‘jam’ is het vervolg met mooi
gitaarwerk van Zappa. Beetje droge klank in de drums en het
orgel klinkt van heel ver.
‘Work With Me Annie/Annie had a Baby’ werd vooraf aan de
release als teasertrack ingezet. Het zou je zo maar op het
verkeerde been gezet kunnen hebben, maar aan de andere kant,
dat werden wij allemaal tenslotte. Leuk liedje.
Tommy en Vincent komen nog eens langs, maar nu iets langer.
Je hoort heel goed hoe beiden op elkaar reageren. Dunbar was
een prima drummer voor Zappa’s gitaarescapades, maar ook een
drummer die vrij was in stijlen en sterk in techniek. Heel
wat anders dan Jim Black of Art Tripp. Die zijn vergeleken
bij Dunbar wat stijver in de maat.
Opnieuw komen we een bekende tegen Hi ‘Sharleena’. Iets
andere mix dan op ‘Lost Episodes’, maar even goed beter dan
de versie van Chunga’s Revenge. Dat schreef ik toen al en
daar blijf ik bij.
“Khaki Sack’ komt nog uit de erfenis van The Mothers.
Uptemponummer met wederom sterk orgelwerk van Underwood en
lekkere solo van Zappa. Hier en daar wat Transsylvanische
elementen in de solo, maar “what the hey”.
Het laatste werk van cd1: ‘Twinkle Tits’. Een wat ‘goedkope’
piano en contrabas klinkt. Het nummer kennen we als bootleg
en het ging lange tijd mee. Zappa heeft er lang aan
gesleuteld, maar het is onbegrijpelijkerwijs nooit officieel
verschenen. Er staat een prachtige, lange live-versie op de
bootleg ‘Apocrypha’ in een uitvoering met Zappa’s Hot
Ratsband uit 1970. De fonkelende tieten worden daar
onderbroken door een modderhaai. Die live-uitvoering had ik
ook graag officieel en met betere geluidskwaliteit gehoord,
want die is nog beter dan de studioversie hier.
Disc 2 opent met een versie van Chunga’s wraak. Opvallend de
schitterende wahwahsax van Underwood, die man had wat in
zijn mars. De al net zo fraaie orgelsolo van Harris is de
orentrekker hier. Zappa speelt weer een sterk staaltje
gitaar… natuurlijk!
‘Love Will make Your Mind Go Wild’ is een aangenaam
intermezzo voor het magnum opus van deze cd: ‘Transylvania
Boogie’. Bijna 19 minuten lang is het origineel, de ons
bekende versie bijna een kwart daarvan slechts. Wij wisten
niets. Schitterende versie die geen seconde verveelt. ‘Het
begin klinkt trouwens een beetje als ‘Help I’m a Rock’. Oh
ja, let even op het orgelspel van Underwood weer. Gaandeweg
neemt de kwaliteit toe. Vandaar die uitsnede voor het
‘Chunga’s Revenge’-album.
‘Sharleena’ brengt ons nu een langere gitaarsolo. Het is
dezelfde versie als op ‘Lost Episodes’, maar dan met langere
solo. Met deze versie is de logica terug. Die solo op ‘Lost
Episodes’ vond ik altijd al een beetje kort door de bocht op
een bepaald moment, je hoorde bijna de edit, nu horen we de
hele solo en valt alles op zijn plek. Heerlijk die logica.
Deze cd sluit af met twee stukken die we eerder al kregen,
maar hier anders zijn, uitgebreider in het geval van ‘Work
With Me Annie/Annie had a Baby’ en de master van ‘Twinkle
Tits’. Zoek de aangename verschillen.
Op cd 3 krijgen we ‘The Clap’, Zappa’s versie van Edgar
Varèses ‘Ionisation’. Zappa drumde vroeger, hield van
percussie en Varèse zette een deur open. In ‘The Clap’
(geslachtsziekte) leeft hij zich uit. Dat doet hij ruim een
kwartier. Slechts 1 minuut 23 hoorden we ooit op ‘Chunga’s
Revenge’. Ik geef toe dat niet alles even spannend is, maar
het is een soort leerboek. Met deze, opgedane kennis wordt
er meer Zappawerk duidelijk. Een imaginaire puzzel als het
ware.
Langste stuk op deze cd is ‘Tommy/Vincent Duo’ de
‘Unedited-version’. Een lp-kant lang drums, basgitaar en
sologitaar. Zappa had een Dunbar nodig om zich te
ontwikkelen. Dat blijkt. Dunbar doet zijn soms telepathische
ding. Jager en de gejaagde. In feite wordt hier de basis
gelegd voor alle latere Zappa gitaarsolo’s, maar This is it!
En daar hebben we ‘Chunga’ weer in de gedaante van ‘The
Clap’, maar toch vooral als zichzelf. Dit is Take 8 en het
meest daarvan de basis voor het nummer dat we kennen van de
lp Chunga’s Revenge. Zappa noemt het nummer een bolero, maar
ik schat zo in dat Maurice Ravel daar anders over denkt.
‘Halos and Arrows’ brengt ons terug naar het begin van cd 1.
Akoestische gitaar enzo. Zappa speelt alles, maar, zo lezen
we, “het was niet de bedoeling dit te bewaren”. Dat niet,
maar toch leuk te horen.
“Moldred’ is knip- en plakwerk uit de sessies van Tommy en
Vincent. Een wat heavy werkje. Je snapt meteen dat Zappa fan
was van Black Sabbath.
De afsluiter ‘Fast Funky Nothingness’ maakt de cirkel rond.
Fijn zo, dat geeft rust.
Al met al hebben we met deze drie cd’s een uitgebreidere
kennis van Chunga’s Revenge gekregen. Geen Hot Rats II, geen
vervolg daarop ook. Nee, dit zijn de geheimen van Chunga
ontrafeld. We hebben lang moeten wachten, maar diens
‘revenge’ kwam alsnog, 53 jaar later. De wraak is dan wel
een zoete, prachtige, levendige, vibrerende en vooral
oprechte. Van dit soort uitgaven word ik inderdaad blij.
Dank Joe, doe zo voort. |
