18 juni 2021
officiële
release 119
2021 cd-versie
disc 1:
1. “We Are Doing Voter
Registration Here”
2. The Black Page (New Age
Version)
3. I Ain’t Got No Heart
4. Love Of My Life
5. Inca Roads
6. Sharleena
7. Who Needs The Peace Corps?
8. I Left My Heart In San
Francisco
9. Dickie’s Such An Asshole
10. When The Lie’s So Big
11. Jesus Thinks You’re A Jerk
12. Sofa #1
13. One Man, One Vote
14. Happy Birthday, Chad!
15. Packard Goose Pt. I "
16. Royal March From “L’Histoire Du
Soldat” (Stravinsky)
17. Theme From The Bartok Piano Concerto
#3 (Bartok)
18. Packard Goose Pt. II
19. The Torture Never Stops Pt. I
20.
Theme From “Bonanza”
disc 2:
1. Lonesome Cowboy Burt
2. The Torture Never Stops Pt. II
3. City Of Tiny Lites
4. Pound For A Brown
5. The Beatles Medley
(Lennon/McCartney)
6. Peaches En Regalia
7. Stairway To Heaven (Page/Plant)
*
8. I Am The Walrus
(Lennon/McCartney)
9. Whipping Post (Allman) **
10. Bolero (Ravel)
11.
America The Beautiful (Bates/Ward)
------------------------------------------------------------
Frank Zappa:
lead guitar, synth, vocal
Ike Willis: rhythm guitar, synth, vocal
Mike Keneally: rhythm guitar, synth, vocal
Bobby Martin: keyboards, vocal
Ed Mann: vibes, marimba, electronic percussion
Walt Fowler: trumpet, flugel horn, synth
Bruce Fowler: trombone
Paul Carman: alto sax, soprano sax, baritone sax
Albert Wing: tenor sax
Kurt McGettrick: baritone sax, contrabass clarinet
Scott Thunes: electric bass, Minimoog
Chad Wackerman: drums, electronic percussion
------------------------------------------------------------
Opgenomen in Uniondale, NY, Nassau Colisseum, 25 maart 1988,
* Stairway To Heaven, opgenomen in Towson, MD, Towson Center, 23
maart 1988
** Whipping Post, opgenomen in Providence, RI, Civic Center, 16
maart 1988
|
“America is wonderful, wonderful, wonderful, wonderful!” Die toen
wat sarcastische opmerking hoorden we op Absolutely Free. Maar of
het zo heel cynisch was? Zappa was een echte Amerikaan, “don’t hold
it against me,” grapte hij nog tijdens een interview met onze Jan
Donkers. Om zijn
steentje bij te dragen aan het vaderland activeert Zappa het publiek
om zich vooral in te schrijven om te gaan stemmen en laat dat op
geheel Amerikaanse wijze volgens de methode ‘aanschouwend onderwijs’
zien en horen aan de naïevelingen in de zaal. Maar dan moet je wel
je naam en adres weten!
Back to the
basics. Het concert sluit in saluutstijl af met ‘America the
Beautiful’. Toen wellicht dagelijks gebruik, nu bijna symbolisch,
want het was het laatste concert van de band en van Zappa hemzelf in
Amerika voordat de band wegens muiterij uit elkaar viel en Zappa te
ziek was om nog maar wat dan ook te spelen en vervolgens overleed.
Dat die ’88-band’ een van de beste bands uit zijn loopbaan was had
dan iedereen al geroepen en is dat op verschillende sociale
platforms blijven roepen. Daarom misschien wel hebben we nu weer een
setje met opnames van juist die band, de band die alles kon spelen.
Volgens de verhalen waren er zo’n honderd stukken ingestudeerd. Zo
langzamerhand krijgen we grip op het grootste deel daarvan. Daar heb
je dan wel vijf cd-sets voor nodig: deze, The Best Band You Never
Heard in Your Life, Make a Jazz Noise Here en Volumes 4 en 6 uit de
reeks You Can’t Do That on Stage Anymore.
Op die laatste
twee staan acht nummers van de 88-band: ‘Take Me Out to the Ball
Game’ (4), ‘Filthy Habits’ (4) en de rest op nummer 6: ‘Honey Don’t
You Want a Man Like Me’, ‘Make a Sex Noise’, ‘We’re Turning Again’,
‘Catholic Girls’, ‘Crew Slut’ en ‘Lonesome Cowboy Nando’.
Spaar ze allemaal!
Op het eerste, oppervlakkige gezicht lijkt het dat je met The Last
U.S. Show veel doublures hebt, maar als je de cd’s eens goed tegen
het licht houdt kom je tot de toch wel verbijsterende ontdekking dat
van de 33 nieuwe songs er 15 (!) nog niet op die andere setjes
staan. Dan kijk je er plotseling toch weer even anders tegenaan,
andere mindset, en stijgt, ongehoord, de waardering al.
Het concert dan. Nadat het papierwerk afgehandeld is, krijgen we een
echt zwarte pagina voor de neus geschoven. Wel een ‘new-age-version’
anders gaat het allemaal veel te snel. Zappa speelt zijn eerste én
mooie solo op reggae-ritmiek. De liedjes die gezongen en gesprongen
werden toen de meesten uit het publiek nog in de luiers lagen horen
we aan met een kleine glimlach van herkenning op het gelaat.
Those were the
days, my friends.
‘Inca Roads’ wordt gesierd met een blazerssolo en een
alternatief tussenwerpsel. ‘Sharleena’ blijkt vertrokken naar
Jamaica en wordt met een pittige gitaarsolo bewierookt. De drie
oude, nieuwe songs, ‘Dickie’, ‘The Lie’ en ‘Jesus’ klinken nog beter
dan op ‘Broadway’. In ‘Dickie’ blijkt dat FZ toch een solo kan geven
op een bluesschema. Bij ‘One Man, One Vote’ dacht ik eerste even dat
er een plaatje in de pauze opgezet was, maar dit blijkt toch hier,
levend en wel, gespeeld. Synthetische apparaten genoeg on stage
immers. Chad Wackerman is jarig een dat mag gevierd, hoera voor
‘Chaddie’! Als cake krijgen we een ‘Packard Goose-suite’, met als
rozijnen en krenten daarin stukjes Strawinksy en Bartok. Het leukste
aan deze versie van ‘Packard Goose’ is de rap, dreun, opzegversje in
marstempo dat alle Zappanaten natuurlijk braaf met de ogen dicht en
een hand op het hart kunnen opzeggen: “Information is not
kwowledge…, etc.” Kant 1, pardon, cd 1 eindigt met de tortuur die
maar niet wil stoppen, maar dit keer ontdaan is van een solo, al
komt Bob Dylan wel even dag zeggen. "Om onbegrijpelijke redenen",
zo vertelt Zappa ons, volgt het thema van de familie Cartwright met
hun fameuze kok Hop Sing.
De band speelt op het eerste plaatje lekker alle wijsjes door en de
‘host’ is goed op dreef, zowel verbaal als met zijn gitaar en het
daaruit komende ‘nieuwe’ geluid dat hij rondom deze tournee
hanteerde. Dank Frank.
In deel twee gaat de eenzame cowboy, Burt, op zoek naar de Ponderosa
Ranch van de familie Cartwright, misschien wel om te kijken of die
Cartwrights vrouwen hadden? In de serie komen ze nauwelijks
voor. Zappa draait de duimschroeven nog even aan in een tweede
tortuur, nu mét een, overigens geweldige, solo en dan rijden we zo
de stad met de kleine lampjes binnen. Wat een magnificente solo
schotelt heer Z. ons hier voor, de beste, meest ‘far out’ van dit
setje. De rest van de band mag ook even in het voetlicht treden in
‘Pound for a Brown’, zelfs Chaddie. Dan denk je dat je alles gehad
hebt, maar dan komt ‘England’s invasion’! ‘The Beatles Medley’,
bestaande uit: ‘Norwegian Wood’, ‘Lucy in the Sky with Diamonds’ en
‘Strawberry Fields Forever’, had Zappa al eerder op cd willen
zetten, maar dat mocht niet van Michael Jackson (!). Jackson
had toen, idioot genoeg, met geld is alles te koop tenslotte, de
rechten van The Beatles-songs. Nu heeft McCartney die weer en zijn
de eigenzinnige variaties-creaties blijkbaar uit de verbodszone
gehaald. Bijzonder knap hoe goed die nummers hier klinken, dan heb
ik het niet over de tekst, maar de muziek. Daar kun je een puntje
aan zuigen. Het slotnummer
dit keer, eerder en vaker het openingsnummer, is de
signatuurcompositie van Mr. Z.: ‘Peaches en Regalia’. Daarna mag
iedereen naar huis, tenzij… Inderdaad, op de laatste show in het
moederland geeft de 88-band maar liefst vijf werken als toegift.
‘Stairway to Heaven’ wordt hier meer voorzien van ‘treatments’ dan
we kennen van ‘The Best Band etc.’. De blazerssectie die
eerder/later Jimmy Page’s solo speelt is hier minder gestructureerd
en zelfs Zappa gooit er een kleine solo in. The Beatles keren terug
met ‘I’m the Walrus’. Dit klinkt als een hommage, want er zijn geen
tekstuele wijzigingen, het nummer wordt gewoon mooi én goed
uitgevoerd. De geselpaal biedt weinig nieuws, maar is hier iets
opgevoerd en wordt vakkundig behandeld door Zappa met zijn slaaf.
Ravel’s Bolero wordt halverwege aaangevallen door The Knack met hun
‘My Sharona’. Daardoor wordt het eerder een ‘Sharolero’ dan
‘Bolero’. Dat hadden we in Rotterdam dan weer niet, misschien omdat
Zappa dacht dat we dat hier niet begrepen?
Na dit verrassingsnummer
wordt de vlag gehesen en laat iedereen horen dat Amerika prachtig
is. Eind van het plaatje en de laatste show.
Tsja en daar zit je dan. Er zijn een paar dingen over deze laatste
show te zeggen. De eerste is dat je niet hoort wat je zou moeten
horen, dat is bij Zappa wel vaker zo, maar hier iets extremer. In de
bijsluiter is te lezen dat twee liedjes, ‘Stairway to Heaven’ en
‘Whipping Post’ van andere concerten komen, respectievelijk Towson
en Providence. Waarom? Heel simpel, de twee songs zijn echt wel
gespeeld in Uniondale, maar met een speciale gast, zoonlief Dweezil.
Dweezil was toen nog een groene tienergitarist en bakte er niet heel
veel van, maar ja, de zoon van de vader. Nu juist dit concert
uitgebracht ging worden heeft hij aan broerflief gevraagd zijn
bijdrage te elimineren, omdat hij dat gitaargeklooi van toen
verschrikkelijk vond om aan te horen, sterker nog hij geneerde er
zich enorm ervoor. Zoals dat hoort in een goede familie (hum) heeft
Ahmet die twee tracks inderdaad verwijderd en er andere, Amerikaanse
versies voor teruggeplaatst. Dank broers.
Het tweede dat ik over The Last Show kan zeggen is dat dit album het
meest uitgebalanceerde van de drie (ik tel YCDTOSA even niet mee)
is. ‘The Best Band’ is iets teveel verbaal, ‘Make a Jazz Noise’ iets
teveel instrumentaal. Dat was ook zo bedoeld, maar op ‘The Last
Show’ is dat allemaal in balans en horen we het concert zoals het
concert bedoeld was met voldoende afwisseling en een logische
opbouw. Dat we dan ook nog even vijftien nieuwe composities langs
horen komen is een meer dan welkom extra. ‘The Last U.S. Show’ is
daarmee een album dat ik vaker zou willen horen. Aanpak, voor mij
onverwacht, geslaagd. En nu allemaal: “God bless America…” |
